تأثیر تراکم بوته بر صفات مورفولوژیک و عملکردهای کمّی و کیفی چهار گونه آویشن (thymus) در شرایط دیم دماوند

به منظور بررسی عملکرد و بازده اسانس چهار گونه آویشن محلی و خارجی با تراکم های مختلف در شرایط دیم آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات مراتع همند آبسرد (دماوند) در سال 1390 انجام شد. چهار گونه آویشن (thymus daenensis، t. pubescens، t. kotschyanus و t. vulgaris) به عنوان عامل اصلی و تراکم شامل فاصله های روی ردیف 25، 35 و 50 سانتی متر به عنوان عامل فرعی محسوب شد. صفات اندازه گیری شده شامل ارتفاع، تعداد ساقه هوایی، طول ریشه، قطر تاج پوشش، وزن خشک ریشه، عملکرد تر و خشک اندام هوایی، درصد و عملکرد اسانس بود. نتایج حکایت از تفاوت معنی دار گونه ها در صفات اندازه گیری شده داشت. در میان صفات اندازه گیری شده اثر تراکم تنها بر تعداد ساقه هوایی، قطر تاج پوشش، عملکرد تر اندام هوایی و وزن خشک ریشه معنی دار شد. بررسی اثر متقابل گونه و تراکم نشان داد بالاترین عملکرد ماده خشک (2206 کیلوگرم در هکتار) مربوط به گونه t. kotschyanus در فاصله کشت 25 سانتی متر و کمترین مقدار (7/554کیلوگرم در هکتار) مربوط به گونه t. vulgaris در فاصله کشت 50 سانتی متر بود. بالاترین بازده اسانس (1/2%) در گونه t. kotschyanus با فاصله کشت 25 سانتی متر و بالاترین عملکرد اسانس در گونه t. daenensis با فاصله کشت 25 سانتی متر مشاهده شد.